رفرنس نویسی یا ارجاع دهی – نکات طلایی ارجاع در مقالات و پایان‌نامه‌های دانشگاهی

10 تیر 1398

رفرنس نویسی یا ارجاع دهی چه ضرورتی دارد؟

  •  رفرنس نویسی یا ارجاع دهی بخشی مهم جهت تکمیل تحقیقات شما است.
  • رفرنس نویسی صحیح بخشی از نمره‌ای است که به پایان‌نامه شما تعلق خواهد گرفت
  • بخشی از اعتبار مقاله‌ای است که نوشته‌اید.
  • اگر از مهارت‌های نوشتاری قوی برخوردار باشید ولی روش ارجاع دهی شما بد باشد، نمرۀ خوبی دریافت نمی‌کنید.
  • و اگر منابع خود را قید نکنید، استاد کار شما را نوعی سرقت علمی قلمداد می‌کند،
  • عدم آشنایی با رفرنس نویسی نشانه ضعف در صلاحیت تحصیلی یا ناتوانی در انجام تکلیف محول شده است.

این نکته را هیچگاه فراموش نکنید که یک مقاله با فرمت مناسب که از ارجاع دهی صحیح نیز برخوردار است شما را باهوش‌­تر جلوه خواهد داد و آنچه را که می‌­دانید، ثابت خواهد کرد. وقتی که عجله داشته باشید ولی با روش رفرنس نویسی یا ارجاع دهی مناسب آشنایی نداشته باشید، مجبور هستید که پایان نامه را بدون رعایت اصول رفرنس نویسی آماده کنید و با مشکلات بعد از آن مواجه خواهید شد. پس بهتر است یک بار برای همیشه با روش صحیح رفرنس نویسی آشنایی پیدا کنید.

نکته جالب اینجاست که استناددهی یا ارجاع دهی، پیش‌‌پا‌ افتاده­‌ترین جزء از یک متن پژوهشی است که خیلی راحت نادیده گرفته می­‌شود ولی وقتی به نحو احسن انجام شود، به شما کمک خواهد کرد تا به بهترین نمره دست پیدا کنید. در این مطلب با روش صحیح ارجاع دهی یا رفرنس نویسی آشنا خواهید شد.

هدف از رفرنس نویسی

1- از ارجاع دهی‌های درون متنی یا پرانتزی استفاده کنید

گاهی تمایل دارید که جملة متعلق به یک منبع را عینا در مقالۀ خود عنوان کنید، اما عدم استفاده از ارجاع دهی پرانتزی یا داخل متنی شما را متهم به سرقت علمی خواهد کرد. متهم شدن به سرقت علمی یا سرقت ادبی نه تنها بر نمرۀ شما تاثیر منفی می­‌گذارد، بلکه ثبت مقالۀ شما در یک ژورنال بین‌المللی را نیز به خطر خواهد انداخت. برای اجتناب از این اشتباه، هر بار که به یک منبع خارجی استناد می‌­کنید از رفرنس نویسی یا ارجاع دهی درون متنی یا پرانتزی استفاده کنید.

2- تاریخ­‌ها همیشه در انتهای پرانتز می­‌آیند

یک نکته جزئی مانند قرار گرفتن نادرست تاریخ پس از مرجع می­‌تواند موجب از دست رفتن اعتبار متن پژ شما شود. تقریباً در هر سبکی از رفرنس نویسی یا ارجاع  دهی پرانتزی، تاریخ در انتهای پرانتز می‌­آید نه ابتدا یا وسط آن. به مثالی از نحوۀ صحیح قرار گرفتن تاریخ پس از نام مرجع در فرمت APA را مشاهده می‌­کنید: (Smit, 2005).

3- از سبک رفرنس نویسی یا ارجاع دهی خاص خود استفاده کنید

برخی از کلاس­‌ها شما را ملزم به استفاده از فرمت MLA می­‌کنند، در حالی‌که سایر کلاس‌ها به فرمت APA نیاز دارند و گاهی نیز استفاده از شیوه­‌نامۀ شیکاگو را الزامی می­‌کنند. پیروی از سبک خاص خود راحت‌ترین کاری است که می­‌توانید انجام دهید تا مطمئن شوید که رفرنس نویسی یا ارجاع دهی­‌ را به خوبی نوشته‌­اید. بررسی مجدد ارجاع دهی­‌های خود در انتهای مقاله و قبل از ارائۀ مقاله می­‌تواند موجب انجام آخرین اصلاحات خوبی شود.


شاید دوست داشته باشید این مطلب را هم بخوانید:

خلاصه نویسی مقاله و خلاصه نویسی متن در چند گام ساده اما موثر      


4- رفرنس نویسی درون متنی و پرانتزی متناسب با فهرست مراجع است

ارجاع دهی­‌های درون متنی و پرانتزی را می‌­توانید حین نوشتن مقاله بنویسید و هر بار که از اطلاعات یک منبع بیرونی استفاده می­‌کنید، این ارجاع دهی را نیز انجام دهید. اما فراموش نکنیدکه باید در انتهای مقالۀ شما، قسمتی که آثار نویسندگان، بیوگرافی و فهرست مراجع آورده شده است، یک مرجع طولانی‌­تر متناظر با همین منابعی که در داخل متن اب پرانتز ذکر کرده‌اید، وجود داشته باشد که با مرجع پرانتزی یا داخل متنی شما تناسب داشته باشد.

پس از اینکه نوشتن مراجع درون متنی و پرانتزی خود را به پایان رسید، با استفاده از آنها، فهرستی از کلیۀ ارجاعاتی که باید در انتهای مقاله خود ذکر شود، تهیه کنید. یعنی روش صحیح این است که در ابتدا رفرنس دهی یا ارجاع دهی پرانتزی داخل متنی را در حین تحقیق بنویسید و در انتها با استفاده از همین ارجاعات، بخش منابع و مراجع انتهای مقاله یا پایان نامه را درج کنید.

5- به فرمت رفرنس نویسی دانشگاه یا ژورنال مورد نظر خود دقت کنید

هر دانشگاه یا مرکز تحقیقاتی و هر مجله علمی دارای یک فرمت رفرنس نویسی مختص به خود است. این فرمت معمولا در دستورالعمل‌های نگارش پایان‌نامه برای دانشگاه‌ها یا فرمت علمی ژورنال‌های بین‌المللی ذکر می‌شود. برای مثال روش شیکاگو یکی از معروف‌ترین روش‌های رفرنس نویسی یا ارجاع دهی است و روش‌های متعدد دیگری هم وجود دارند.

روش صحیح ارجاع دهی

6- ارجاع دهی به نحو مناسب باشد، نه بیش از حد

نکتۀ مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که…

  • نباید استنادها و ارجاعات را پس از هر جمله‌­ای که می‌­نویسید بیاورید
  • بلکه باید ارجاع دهی فقط در صورتی‌که از اطلاعات یک منبع بیرونی استفاده می­‌کنید، عنوان ‌شوند.
  • به طور معمول باید یک یا دو پاراگراف از منبع مورد نظر را ذکر کنید
  • در انتهای آن از رفرنس نویسی یا ارجاع دهی استفاده کنید.

فقط زمانی از این اطلاعات استفاده کنید که به شکل نتیجه­‌بخشی ادعای شما را ثابت کنند، طوری که محقق دیگر بتواند خیلی راحت این منبع را پیدا کرده و تشخیص دهد که با استدلال شما در ارتباط است. اگر تمام اطلاعاتی که در یک پاراگراف نوشته­‌اید به یک منبع اشاره داشته باشند باید فقط از یک ارجاع دهی متنی یا پرانتزی در انتهای آن پاراگراف استفاده کنید.

نتیجه‌گیری

در این مطلب در مورد…

  • انواع روش‌های رفرنس کتاب دانشجویی نویسی یا ارجاع دهی با شما صحبت کردیم.
  • استفاده ازاین روش‌ها باعث بهبود شرایط مقاله و پایان‌نامه شما و تکمیل زحماتی می‌شود که برای آن کشیده‌اید.

اگر در مورد ترجمه مقاله یا متن برای خود یا دوستان هم به یک مرکز حرفه‌ای و تخصصی ترجمه متن و مقاله نیاز داشتید، می‌توانید به مراکز همکار فایلینجا مثل مرکز ترجمه تخصصی ترجمانت مراجعه کنید.